Điều gì xảy ra với thị lực khi cơ thể bị thiếu vitamin A?

Vitamin A là chất dinh dưỡng quan trọng cho sự khỏe mạnh của cơ thể, đóng vai trò thiết yếu để có thị lực tốt cũng như hệ thống miễn dịch khỏe. Chúng ta dễ dàng tìm thấy vitamin A ở các loại thực phẩm hàng ngày. Tuy nhiên bạn đã biết lợi ích thực sự của vitamin đối với thị lực, nếu thiếu vitamin A sẽ gây ra triệu chứng gì và làm thể nào để bổ sung đủ vitamin cho cơ thể? Hãy cùng Eyemiru tìm hiểu ở bài viết dưới đây.

Hiểu về vitamin A

Vitamin A là chất dinh dưỡng hòa tan trong chất béo có ở các loại thực phẩm từ động vật và thực vật. Một trong nhiều lợi ích của vitamin A đó là duy trì thị lực khỏe mạnh. Đặc biệt là giúp ngăn ngừa mù lòa ở trẻ em và được cho là có tác dụng làm chậm quá trình thoái hóa điểm vàng do tuổi tác.

Cơ thể không thể tự tạo ra vitamin A, vì vậy bạn cần phải bổ sung vitamin A thông qua việc ăn uống. Có 2 dạng vitamin A bao gồm:

- Vitamin A đã chuyển hóa (hay retinol): được tìm thấy trong các thực phẩm từ động vật như thịt bò, thịt gia cầm, cá, gan, trứng. Một số loại ngũ cốc và các sản phẩm từ sữa cũng chứa vitamin A.

- Provitamin A carotenoid: carotenoid có nguồn gốc từ thực vật là sắc tố trong rau, trái cây có màu vàng, cam và đỏ. Sau khi ăn những thực phẩm này, cơ thể sẽ từ từ chuyển hóa carotenoid thành vitamin A. Loại carotenoid phổ biến nhất là beta-carotene.

Vitamin A rất quan trọng đối với sức khỏe mắt

Xem thêm: 7 loại thực phẩm tốt nhất để có đôi mắt khỏe mạnh

Vitamin A giúp ích cho đôi mắt như thế nào?

Vitamin A giữ vai trò trong việc sản xuất rhodopsin. Được tìm thấy ở võng mạc, rhodopsin là sắc tố rất nhạy cảm với ánh sáng nên vô cùng hữu ích trong môi trường ánh sáng kém. Nói cách khác, bạn cần vitamin A để có thể nhìn thấy vào ban đêm. Điều này giải thích tại sao những người bị thiếu vitamin A trước tiên sẽ gây ra bệnh quáng gà. Vì thiếu hụt vitamin A sẽ cản trở khả năng tạo ra các sắc tố này của mắt và dẫn đến quáng gà.

Ngoài ra, vitamin A còn có thể ngăn ngừa mù lòa ở trẻ em vì nó đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của mắt từ rất sớm. Mắt của bạn cũng cần vitamin A để tạo ra độ ẩm giúp giác mạc được bôi trơn đúng cách. Nếu giác mạc của bạn quá khô, chúng có thể bị tổn thương và dẫn đến mù lòa.

Tiêu thụ nhiều vitamin A có thể cải thiện khả năng nhìn vào ban đêm và giữ cho thị lực của bạn ở trạng thái tốt nhất, nhưng sẽ không làm giảm bớt các vấn đề về mắt hiện có. Việc tuân thủ lượng khuyến nghị vẫn là điều nên làm vì thiếu vitamin A luôn dẫn đến thị lực kém hơn.

Bên cạnh việc duy trì thị lực, vitamin A còn là dưỡng chất không thể thiếu cho sự vận hành của cơ thể khi mang đến nhiều lợi ích về:

- Sức khỏe da: ngăn chặn cơ thể sản xuất quá nhiều keratin trong nang lông và gây ra các rối loạn về da như mụn trứng cá.

- Sức khỏe miễn dịch: vitamin A tham gia vào việc sản xuất các tế bào bạch cầu - tuyến phòng thủ đầu tiên chống lại mầm bệnh trong cơ thể.

- Sự phát triển của thai nhi: vitamin A giúp duy trì sức khỏe sinh sản và tạo điều kiện cho thai thi phát triển ở nhiều giai đoạn.

Thiếu hụt vitamin A dễ dẫn đến quáng gà

Điều gì xảy ra khi cơ thể thiếu vitamin A?

Đối với sức khỏe mắt, một trong những dấu hiệu ban đầu của tình trạng thiếu vitamin A là bệnh quáng gà. Nếu bị quáng gà, bạn khó nhìn rõ trong bóng tối nhưng lại nhìn bình thường trong môi trường đủ ánh sáng. Khi tình trạng thiếu vitamin A trở nên trầm trọng hơn, lòng trắng mắt và giác mạc có thể bị khô và không thể tiết ra nước mắt (chứng khô mắt). Những đốm Bitot có thể xuất hiện ở lòng trắng mắt hay các vết loét hở trên giác mạc xuất hiện làm khô, đóng cặn giác mạc có thể dẫn đến mù lòa.

Ngoài ra, thiếu vitamin A còn gây ra nhưng triệu chứng khác trên cơ thể như:

- Các vấn đề về da: khô da, bong vảy, ngứa…

- Chậm tăng trưởng và phát triển ở trẻ em.

- Nhiễm trùng đường hô hấp vì thiếu vitamin A làm suy giảm hệ thống miễn dịch của cơ thể.

Ai có nguy cơ bị thiếu vitamin A?

Thiếu vitamin A xảy ra khi bạn không nhận đủ vitamin A trong chế độ ăn uống hàng ngày hoặc do rối loạn chức năng gan. Gan là bộ phận lưu trữ hầu hết vitamin A của cơ thể và các chứng rối loạn gan có thể cản trở việc lưu trữ vitamin A. Các bệnh lý và tình trạng làm suy giảm khả năng hấp thụ chất béo của ruột cũng có thể gây thiếu hụt vitamin A. Chẳng hạn như tiêu chảy mãn tính, rối loạn tuyến tụy, tắc nghẽn ống mật, thiếu kẽm hoặc sắt…

Ở các nước đang phát triển trên thế giới, nhiều người không được cung cấp đủ vitamin A. Trẻ sơ sinh, trẻ em và phụ nữ mang thai, cho con bú là những người có nguy cơ thiếu vitamin cao nhất. Thiếu vitamin A là nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa ở trẻ em trên toàn thế giới. Theo AAO, ước tính có khoảng 250.000 đến 500.000 trẻ em bị mù mỗi năm do thiếu vitamin A. Một nửa số trẻ em này qua đời trong vòng một năm sau khi mất thị lực.

Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của mắt từ rất sớm

Làm thế nào để biết mình có bị thiếu vitamin A không?

Bác sĩ có thể chẩn đoán tình trạng thiếu vitamin A dựa trên các triệu chứng và xét nghiệm máu. Nếu nghi ngờ bị quáng gà, bác sĩ sẽ thực hiện xét nghiệm điện cơ mắt (electroretinography) để kiểm tra các tế bào cảm nhận ánh sáng (tế bào cảm quang - photoreceptors) trong võng mạc của bạn.

Bên cạnh đó, việc xét nghiệm máu retinol huyết thanh sẽ đo lượng vitamin A trong máu. Vì cơ thể dự trữ một lượng lớn vitamin A nên mức vitamin A trong máu sẽ không giảm cho đến khi có tình trạng thiếu hụt trầm trọng là dưới 20mcg/dL.

Làm thế nào để ngăn ngừa tình trạng thiếu vitamin A?

Cách tốt nhất để ngăn ngừa tình trạng này là thực hành chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm các thực phẩm giàu vitamin A như:

- Trứng.

- Phô mai.

- Sữa, sữa chua.

- Gan, thịt bò, thịt gà.

- Cá hồi.

- Các loại rau xanh lá đậm như cải xoăn, bông cải…

- Các loại rau củ quả có màu đỏ, cam, vàng như cà rốt, ớt chuông, bí đỏ, khoai lang…

- Trái cây màu vàng và cam như xoài, cam, đu đủ…

- Ngũ cốc, khoai tây, lúa mì, đậu nành.

Ngoài ra, nếu nguồn thực phẩm không chứa đủ vi chất cần thiết, bạn có thể sử dụng các thực phẩm bổ sung như vitamin tổng hợp, dầu gan cá, pate…

Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin A là cách tốt nhất để tránh tình trạng thiếu vitamin A

Tuy nhiên bạn cần đảm bảo lượng vitamin vừa đủ cho cơ thể vì việc dư thừa có thể dẫn đến chứng loãng xương. Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH), hàm lượng vitamin A cần thiết mỗi ngày tùy thuộc vào độ tuổi và giới tính:

Nam

- Từ 1 - 12 tháng tuổi: 400mcg – 500mcg vitamnin A.

- Từ 1 - 13 tuổi: 300mcg – 600mcg.

- Từ 14 tuổi trở lên: khoảng 900mcg.

Nữ

- Từ 1 - 12 tháng tuổi: 400mcg – 500mcg.

- Từ 1 - 13 tuổi: 300mcg – 600 mcg.

- Từ 14 tuổi trở lên: khoảng 700 mcg.

Phụ nữ đang mang thai

- Từ 14 - 18 tuổi: khoảng 750mcg.

- Từ 19 - 50 tuổi: khoảng 770mcg.

Phụ nữ đang cho con bú

- Từ 14 - 18 tuổi: khoảng 1.200mcg.

- Từ 19 - 50 tuổi: khoảng 1.300mcg.

Hàm lượng nêu trên dành cho những người khỏe mạnh và có chế độ ăn uống tốt. Bác sĩ có thể sẽ đưa ra liều lượng khác nếu bạn đang trong thời gian chữa trị hoặc thiếu vitamin.

Thuốc nhỏ mắt Eyemiru có chứa vitamin A được khuyên dùng để chăm sóc đôi mắt tốt hơn

Xem thêm: Cách sử dụng thuốc nhỏ mắt của Nhật Bản Eyemiru 40EX

Vai trò của vitamin A là không thể thiếu đối với thị lực nói riêng và sức khỏe nói chung. Để đảm bảo cơ thể luôn được cung cấp đủ vitamin A, việc chú trọng vào chế độ ăn uống là rất cần thiết. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng thuốc nhỏ mắt Eyemiru có chứa vitamin A cùng nhiều vitamin cần thiết khác để duy trì thị lực và đảm bảo đôi mắt luôn khỏe mạnh mỗi ngày nhé!